KOLLAJEN NEDİR, NE AMAÇLA KULLANILIR?

Bir gün eczane rafında, başka bir gün diz ağrısı çeken bir yakınında veya ağırlık kaldıran bir sporcuda..

Neyden bahsettiğimi biliyorsun , kollajen dedikleri bu şey ne ola ki acaba? Öncelikle senin bunu öğrenmen için karmaşık terimler kullanmayacağım ve yorulmayacaksın.

Kollajen, en temelde bir proteindir. İnsanda ve hayvanda bol miktarda bulunur. Cilt sağlığı, eklem sağlığı ve kaslarımız için çok önemli bir protein olan kollajenin birçok tipi vardır fakat bizim için asıl önemli olan belli başlı tipler Tip 1, Tip 2 ve Tip 3 kollajendir.

Öncelikle vücudumuzda en çok bulunan kollajen Tip 1 kollajendir. Peki Tip 1 kollajen ne işe yarar? Cildimizin elastikiyetini sağlar ,cilt sağlımız için önemlidir. İşte tam da bu sebepten yaşlanmanın cilt üzerindeki yıkıcı etkilerini azaltmak isteyen(anti-aging) birçok insan kollajen takviyesi alır ve bunların içerisinde bolca Tip 1 kollajen bulunmaktadır.

Bu etkisinin yanında yaraların çabuk iyileşmesini , vücudumuzdaki çeşitli dokuların birbiriyle bağlanmasını ve eklem sağlığını destekler.

Tip 1 kollajeni söyledik sıra Tip 2 kollajende. Tip 2 kollajen eklem ve kıkırdak sağlığı üzerindeki  pozitif etkileriyle bilinir, eklem ve kıkırdak hastalıkları yaşayan bireylere ise tavsiye edilmektedir. Eğer bir diz ağrınız varsa doktorunuza danışarak kullanacağınız bir tip 2 kollajenin sizin için güzel etkileri olabilir.

Gelelim Tip 3 kollajene. En başından bilmemiz gereken bilgi, tip 3 kollajen yapısı, tip 1 'e benziyor. Tip 3 de benzer bir şekilde cilt elastikiyetini sağlıyor . Bunun yanında organlarımızda bulunuyor  ve destekliyor. Damar elastikiyetimizi sağlıyor, eğer damar sertliğiniz(ateroskleroz) varsa tip 3 kollajen içeren gıdalar yahut takviye ürünler almak sizin için hayırlı olabilir.

İnsan vücudunda kullanılan 20 çeşit aminoasit vardır. Vücudumuz proteinleri alır ve onları sindirerek aminoasitlere parçalar fakat sindirim sistemimize giren her besin kollajen üretimimimiz için gerekli aminoasitleri yeteri kadar taşımıyor olabilir. İşte bundan dolayı vücudumuzda kollajen üretimini yüksek seviyede sağlayan protein kaynaklarından beslenmek önem taşır. Kollajen üretimimizi en çok artıran besinler:

Kemik iliği

Kırmızı et

Balık

Hindi eti

Ayrıca kollajen üretebilmemiz için C vitamini almamız şarttır. Kapya biber bu bağlamda muhteşem bir besindir. C vitamini içeriği turunçgillerden daha fazladır.

Kollajen üretimini azaltan sebepler ise sigara içmek ,  dengesiz beslenmek ,c vitamini tüketiminde azalma , az uyku gibi faktörlerdir.

PEKİ ARAŞTIRMALAR NE DİYOR?

1)Şubat 2021’de yapılan bir çalışmaya göre genç erişkin bireylerde spesifik ve kolay emilen kollajen , gönüllü katılımcılara takviye edildi. Araştırma 180 aktif erkek ve kadın üzerinde yapıldı. Bu kişilerin diz ağrıları vardı fakat belirlenmiş eklem hastalıkları bulunmuyordu. Karışık bir şekilde bazılarına maltodekstrin(nişastanın biraz küçük hali gibi düşünebilirsin)bazılarına kollajen verildi.  12 haftalık günlük 5 gram takviye sonrası diz ağrılarının azalmasına belirgin fayda sağladı.

2)Yine mart 2022’de yapılan bir araştımaya göre kolay emilen kollojen takviyesinin(hidrolize kollajen) etkileri 52 gönüllü üzerinden ölçüldü. Bu gönüllülerin 26 tanesine hidrolize kollajen takviyesi 26 tanesine maltodekstrin verildi. Cilt yumuşaklığı, cilt sıkılığı, cilt pürüzsüzlüğü ve kırışıklıkların görünürlüğü dermatologlar tarafından incelendi . Sonuçlar iki grup arasında anlamlı bir fark olduğunu söylüyor.

3)Kapsamlı bir kaynak taramasının ardından seçilen 15 çalışma sonrası varılan sonuçlar göstermiştir ki,

yaptığımız antrenmanlarla birlikte hidrolize kollojen kullanmak,  dejeneratif kemik ve eklem rahatsızlıklarının yönetiminde bize fayda sağlayabilir. Bunun sebebi ise , hidrolize kollojenin ve egzersizin hücrelerimizin etrafını çevreleyen ve onları bağlayan maddelerin yapısını iyileştirmesinden ve kapasitelerini yükseltmesinden kaynaklandığı olarak düşünülmektedir.

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34491424/

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33562729/

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/35342502/

Sevgili okuyucu, bugün sana kollajen üzerine bir yazı yazmak istedim ve yazdım. Umarım hayatında bu bilgiler sana fayda sağlar.

Sağlıklı ve huzurlu günler dilerim :)